Wirujące dymy pożarów lasów: niespodziewane czynniki wpływające na zmiany w warstwie ozonowej

WarsawNaukowcy z Chin, Niemiec i USA odkryli zaskakujący związek między dużymi pożarami lasów a warstwą ozonową. Korzystając z danych satelitarnych i modeli, zidentyfikowali nowy efekt, który nazwali „wirowym dymowym wirusem” (SCV). Ten wir może prawie podwoić ilość aerozoli w środkowej stratosferze półkuli południowej, a takie pożary lasów mogą wpływać na warstwę ozonową na różnych wysokościach.

Kluczowe wnioski z badania obejmują:

• Dymne wiry wznoszą się na wysokość do 35 kilometrów.
• Aerozole z tych wirów powodują zarówno zmniejszenie, jak i zwiększenie poziomu ozonu.
• Efekty te są najbardziej widoczne po wielkich pożarach lasów.

Badania opublikowane w Science Advances wykazały, że pożary w Australii z lat 2019/20 miały niespodziewane skutki dla stratosfery, które na początku nie były widoczne. Naukowców ta nieoczekiwana odkrycie bardzo zaintrygowało.

Prof. Hang Su z Instytutu Fizyki Atmosfery Chińskiej Akademii Nauk wyjaśnił, że specjalne wiry powietrzne mogą przenosić dym z pożarów lasów nawet na wysokość 35 kilometrów do stratosfery. Skutkuje to zwiększeniem ilości aerozoli w stratosferze, co następnie wywołuje reakcje chemiczne zmieniające poziomy ozonu.

Montrealski protokół znacząco ograniczył substancje, które niszczą warstwę ozonową. Dzięki temu globalnemu porozumieniu, warstwa ozonowa zaczęła się odbudowywać w ciągu ostatnich kilku dekad. Stabilna warstwa ozonowa jest niezwykle ważna, gdyż chroni życie na Ziemi przed niebezpiecznym promieniowaniem UV.

Zobacz również:

Dzisiaj · 09:53

Hipokamp: klucz do zrozumienia mechanizmów pamięciowych

Pożary w Australii w latach 2019/2020 spowodowały powstanie licznych drobnych cząsteczek w powietrzu. Te cząsteczki mogą mieć wpływ na nasz klimat, zdrowie oraz skład chemiczny atmosfery.

Prof. Yafang Cheng z Instytutu Chemii im. Maxa Plancka podkreślił znaczenie tego odkrycia. Wyjaśnił, że dym z pożarów lasów zawiera absorbujące aerozole, które mogą tworzyć duże, dymne wiry powietrzne. Te struktury mogą wpływać na ruch powietrza w stratosferze i utrzymywać się przez wiele miesięcy. Mogą one przenosić cząsteczki wysoko do stratosfery i mieć wpływ na warstwę ozonową na różnych wysokościach.

Dr Chaoqun Ma, badacz podoktorski z MPIC, opisał szersze skutki. Zauważył, że pożary lasów, napędzane zmianami klimatycznymi, mogą znacznie wpływać na dynamikę i chemię stratosfery.

Badanie to pokazuje, jak naturalne zjawiska wpływają na atmosferę. Podkreśla potrzebę ciągłej obserwacji i badań. Wyniki wskazują, że częstsze pożary lasów mogą częściej szkodzić warstwie ozonowej. Stanowi to nowe zagrożenie dla stabilności tej istotnej warstwy atmosferycznej.