Nieuw onderzoek toont overtuigend bewijs van een middelgroot zwart gat in Omega Centauri

AmsterdamAstronomen uit verschillende landen hebben sterke aanwijzingen gevonden voor een middelgrote zwarte gat in de sterrenhoop Omega Centauri. Ze gebruikten meer dan 500 beelden van NASA's Hubble-ruimtetelescoop, verzameld over 20 jaar, om de bewegingen van zeven snelle sterren in het centrum van de cluster te bestuderen. De snelle bewegingen van deze sterren suggereren een groot object met sterke zwaartekracht, hoogstwaarschijnlijk een middelgrote zwarte gat.

Hier zijn de belangrijkste punten kort uitgelegd:

• Onderzoekers gebruikten Hubble-beelden over een periode van twee decennia
• Zeven snel bewegende sterren in Omega Centauri werden gevolgd
• Een IMBH met een massa van minstens 8.200 keer die van de zon lijkt de meest waarschijnlijke verklaring

Omega Centauri, zichtbaar met het blote oog vanuit het zuidelijk halfrond, bevat ongeveer 10 miljoen sterren. Deze cluster is veel massiever dan andere grote bolvormige sterrenhopen en bijna zo groot als een kleine melkweg. De ontdekking van een zwart gat met tussenliggende massa (IMBH) in Omega Centauri biedt nieuwe inzichten in de ontwikkeling van zwarte gaten. De meeste bekende zwarte gaten zijn ofwel supermassief en te vinden in grote melkwegstelsels, of veel kleiner met massa's van minder dan 100 keer die van de zon.

Maximilian Häberle van het Max Planck Instituut voor Astronomie in Duitsland leidde een onderzoek. Volgens Häberle bewegen de zeven sterren zo snel dat ze de cluster zouden verlaten als een groot object hen niet zou terugtrekken. Zijn collega, Nadine Neumayer, ook werkzaam bij hetzelfde instituut, verklaarde dat deze bevinding het sterkste bewijs tot nu toe is voor een zwarte gat van middelgrote massa in Omega Centauri.

Dit is waarom dit belangrijk is:

• IMBH's zijn zeldzaam en kunnen de ontbrekende schakels zijn in de evolutie van zwarte gaten
• De vondst kan bijdragen aan het begrijpen van de vorming van superzware zwarte gaten
• Deze IMBH bevindt zich dichter bij de aarde dan het superzware zwarte gat in de Melkweg

Lees ook:

Vandaag · 04:08

Fruitvliegjes stilgezet: rood licht stopt navigatie

Deze ontdekking kan belangrijke vragen helpen beantwoorden. Zijn zwarte gaten met een middelmatige massa (IMBH's) overal te vinden, en ontwikkelen zij zich tot superzware zwarte gaten? Hoe ontstaan IMBH's en worden ze vaak aangetroffen in dichte sterrenclusters?

Het team heeft de snelheden van 1,4 miljoen sterren in Omega Centauri gemeten en daarmee een uitgebreide lijst met sterbewegingen samengesteld. Veel van deze metingen waren oorspronkelijk niet bedoeld voor wetenschappelijk onderzoek, maar bleken toch nuttig te zijn. Anil Seth van de Universiteit van Utah speelde ook een belangrijke rol in de studie.

Omega Centauri bevindt zich op 17.700 lichtjaar van de aarde en is dichterbij dan het centrale zwarte gat van de Melkweg, dat 26.000 lichtjaar verwijderd is. Vanuit donkere landelijke gebieden lijkt het bijna net zo groot als de volle maan. Ptolemaeus catalogiseerde het bijna 2.000 jaar geleden. Edmond Halley meldde het als een nevel in 1677 en John Herschel identificeerde het in de jaren 1830 als een bolvormige sterrenhoop.

De ontdekking van een zwarte gat met gemiddelde massa in Omega Centauri helpt ons meer te begrijpen over zwarte gaten en hun groei.