Nieuw onderzoek: klimaatverandering bedreigt overlevingskansen van tropische bergplanten

AmsterdamTropische planten in berggebieden worden bedreigd door klimaatverandering. Onderzoekers van Brown University ontdekten dat kleine veranderingen in temperatuur en vochtigheid schadelijk kunnen zijn voor deze planten. Emily Hollenbeck voerde vele experimenten uit in Monteverde, Costa Rica, voor haar promotieonderzoek. Ze ontdekte dat veel tropische planten het moeilijk hebben om te overleven bij verplaatsing naar andere klimaten.

Het onderzoek betrof:

• Een inventarisatie van ongeveer 70 soorten epifyten.
• Het verplaatsen van 1.500 individuele planten naar verschillende hoogtes.
• Deze planten elke drie maanden gedurende drie jaar monitoren.

De resultaten waren glashelder. Epifyten, planten die op andere planten groeien, hebben moeite om buiten hun natuurlijke leefomgeving te overleven. Zelfs soorten die doorgaans flexibel zijn, ondervinden problemen. Een studie in Nature Communications laat zien dat klimaatveranderingen veel van deze planten kunnen doen uitsterven. Dit zou een grote impact kunnen hebben op tropische ecosystemen.

Volgens medeauteur Dov Sax zijn de huidige schattingen van uitstervingsrisico's vaak gebaseerd op statistische modellen die gebruik maken van huidige klimaatomstandigheden. Deze modellen zijn echter minder nauwkeurig in tropische gebieden, omdat de verspreiding van soorten daar niet goed gedocumenteerd is. De transplantatiemethode die in deze studie wordt gebruikt, biedt een nauwkeurigere manier om het risico voor tropische planten te beoordelen.

Onderzoek toont aan dat de gevolgen van klimaatverandering tegen 2100 zullen verschillen afhankelijk van diverse scenario's.

• Laag-emissiescenario's (1,5°C boven pre-industriële niveaus): De meeste soorten zullen overleven.
• Gemiddeld hoge emissiescenario's (3,2°C boven pre-industriële niveaus):
  • 5% tot 36% van de soorten kunnen in de regio uitsterven.
  • 10% tot 55% van de soorten zullen verdwijnen van de onderzochte berg.

Tropische soorten bevinden zich op een gevaarlijke grens. De temperatuur op aarde is sinds het begin van het industriële tijdperk al met 1°C gestegen. Zelfs een kleine temperatuurstijging zou veel van deze planten kunnen laten uitsterven. Hollenbeck, nu leider van de Monteverde Conservation League, benadrukte dat deze bevindingen dringend zijn.

Het onderzoek benadrukt het cruciale belang van het vertragen van klimaatverandering om verschillende plantensoorten te beschermen. Zelfs een lichte temperatuurstijging zou tegen het einde van deze eeuw kunnen leiden tot het verlies van een derde van alle epifyten. Dit kan op onvoorspelbare wijze grote gevolgen hebben voor ecosystemen en lokale economieën.

Het onderzoek van Hollenbeck kostte vele jaren en biedt nuttige inzichten in de gevolgen van klimaatverandering voor planten. Ze benadrukt echter dat dit onderzoek slechts een begin is. Meer studies zijn nodig om te begrijpen hoe verschillende soorten worden beïnvloed door klimaatverandering. Deze studie vormt een cruciale stap in het beschermen van tropische plantensoorten tegen klimaatrampen.