Groot prehistorisch roofdier: reusachtige salamanderachtige Gaiasia jennyae heerste over ijstijdwoud-toendra's

AmsterdamVeertig miljoen jaar voor de dinosauriërs leefde er een machtige roofdier in moerassige wateren. Met een schedel van meer dan zestig centimeter en krachtige kaken om prooien te vangen, was dit dier bekend als Gaiasia jennyae. Wetenschappers hebben onlangs zijn fossiel beschreven in het tijdschrift Nature.

Belangrijke Kenmerken:

• Reusachtige salamander-achtige wezens
• Schedel van meer dan twee voet lang
• Joeg vanuit moerassige wateren
• Enorme hoektanden en in elkaar grijpende kaken

Gaiasia jennyae was groter dan een mens en leefde waarschijnlijk op de bodem van moerassen en meren. Het had een grote, platte kop waarmee het zijn bek wijd open kon doen om prooien te vangen. Vooraan in de bek zaten grote tanden. Volgens Jason Pardo, een onderzoeker van het Field Museum in Chicago, was het een groot maar traag roofdier dat geduldig wachtte tot prooi dichtbij genoeg kwam.

Het fossiel werd ontdekt in de Gai-as Formatie in Namibië door Claudia Marsicano van de Universiteit van Buenos Aires en haar team. Het is vernoemd naar Jenny Clack, een paleontoloog die vroege tetrapoden bestudeerde. Marsicano beschreef de verrassing van het vinden van het exemplaar. Aanvankelijk was alleen de voorkant van de schedel zichtbaar, met grote, in elkaar grijpende tanden. Het team vond meerdere exemplaren, waaronder een bijna compleet skelet met schedel en wervelkolom.

Lees ook:

Vandaag · 19:44

Naar een geïntegreerd energieplan: op weg naar nul uitstoot

De ontdekking onthulde nieuwe informatie. Namibië lag 300 miljoen jaar geleden nabij de 60e breedtegraad, dicht bij het huidige Antarctica. Terwijl de aarde uit een ijstijd kwam, werd de evenaar droog en ontstonden er bossen. Maar nabij de polen waren er nog steeds moerassen en wat ijs. In deze gebieden evolueerden vroege landgewervelden genaamd stamtetrapoden. Uiteindelijk ontwikkelden zij zich tot zoogdieren, reptielen en amfibieën.

Pardo vermeldt dat Gaiasia een vroeg type viervoeter is van vóór de scheiding tussen zoogdieren, vogels, reptielen en amfibieën. Gaiasia was een opmerkelijke ontdekking omdat zijn verwanten al 40 miljoen jaar eerder waren uitgestorven. Toch deed Gaiasia het goed. In tegenstelling tot andere oude dieren die klein en moeilijk te vinden waren, was Gaiasia groot en talrijk.

Gaiasia jennyae was 300 miljoen jaar geleden een toppredator in zijn ecosysteem. De ontdekking van deze soort helpt ons meer te leren over het Perm-tijdperk, waarin de omstandigheden nabij de evenaar heel anders waren dan die in het zuiden. Deze vondst is cruciaal omdat het inzicht geeft in het ontstaan van belangrijke diergroepen. Het ontdekken van Gaiasia wijst erop dat er een divers ecosysteem bestond met grote roofdieren. Meer ontdekkingen zoals deze kunnen ons meer leren over de voorouders van zoogdieren en moderne reptielen.