Primeur: nieuwe studie filmt aanvaring tussen boot en reuzenhaai voor Ierse kust
AmsterdamOnderzoekers hebben onlangs voor het eerst een video vastgelegd van een groot zeezoogdier, een reuzentandhaai, die werd geraakt door een boot. Dit gebeurde voor de kust van Ierland in april, slechts enkele uren nadat ze de bedreigde haai hadden voorzien van een tag. De gegevens en video, vastgelegd door een tag met een camera en activiteitenmonitor, bieden nieuwe inzichten in de impact van botsingen met boten op het zeeleven.
Een vrouwelijke reuzenhaai van ongeveer 7 meter lang was aan het eten vlak onder het wateroppervlak toen een boot haar aanreed. Uit gegevens van de activiteitsmonitor bleek dat het gedrag van de haai drastisch veranderde:
- In eerste instantie at de haai normaal aan de oppervlakte.
- Na de aanvaring zwom ze snel naar diepere, offshore wateren.
- Zichtbare schade bestond uit verfschade en een rode schaafwond, maar er was geen bloeding.
- Het label was ontworpen om automatisch na enkele uren los te laten.
Taylor Chapple van de Oregon State University, de hoofdonderzoeker van de studie, merkt op dat dit de eerste keer is dat een schip een groot zeezoogdier heeft geraakt en dat dit rechtstreeks is waargenomen. Chapple en zijn team, bestaande uit onderzoekers van het Trinity College Dublin en de Stanford University, publiceerden deze bevindingen in Frontiers in Marine Science.
Scheepsaanvaringen vormen een groeiend probleem wereldwijd. Reuzenhaaien, de op één na grootste vissoort, zwemmen vaak dicht bij het oppervlak en lopen daardoor het risico om geraakt te worden. In tegenstelling tot walvissen zinken dode reuzenhaaien meestal, waardoor het moeilijk is om het aantal sterfgevallen door deze aanvaringen in kaart te brengen.
Sinds 2022 beschermt Ierland reuzenhaaien onder de Natuurbeschermingswet. Dit jaar heeft de Ierse regering het eerste Nationaal Zeepark opgericht in County Kerry, met een oppervlakte van 70.000 acres. Dit park biedt een seizoensgebonden verblijfplaats voor deze haaien. Na de oprichting van het park hebben Chapple en zijn team de haaien bestudeerd om hun eetgewoonten beter te begrijpen.
De onderzoekers gebruikten een camera en een activiteitentracker, vergelijkbaar met een Fitbit, om de haai te markeren. Uit gegevens bleek dat de haai nooit terugkeerde naar normaal gedrag na het taggen. Nicholas Payne van Trinity College Dublin verklaarde dat de reactie van de haai wijst op zijn kwetsbaarheid en de noodzaak voor meer bewustzijn en beschermende maatregelen.
Onderzoekers benadrukken de noodzaak van meer onderzoek naar hoe mensen omgaan met reuzenhaaien. Alexandra McInturf van het Big Fish Lab aan de Oregon State University zegt dat het belangrijk is om te weten hoe vaak deze haaien aan de oppervlakte zijn zonder gezien te worden, om hen beter te kunnen beschermen.
Uit dit onderzoek blijkt hoe bedreigd basking sharks zijn en benadrukt het belang van hun bescherming. We moeten hun gedrag en de invloed van menselijke activiteiten beter begrijpen om effectieve beschermingsplannen te kunnen maken.
De studie is hier gepubliceerd:
http://dx.doi.org/10.3389/fmars.2024.1430961en de officiële citatie - inclusief auteurs en tijdschrift - is
Taylor K. Chapple, David E. Cade, Jeremy Goldbogen, Nick Massett, Nicholas Payne, Alexandra G. McInturf. Behavioral response of megafauna to boat collision measured via animal-borne camera and IMU. Frontiers in Marine Science, 2024; 11 DOI: 10.3389/fmars.2024.1430961Deel dit artikel