Een decennium later: Yezidi's zoeken stabiliteit te midden van onzekerheid

AmsterdamTien jaar na de aanval van Islamitische Staat op de Yazidische gemeenschap in Sinjar, Irak, proberen de Yazidi's nog steeds hun leven weer op te bouwen en een stabiel thuis te vinden. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie was in april 2024 slechts 43% van de meer dan 300.000 ontheemden teruggekeerd.

De Yazidi gemeenschap staat voor vele uitdagingen.

• Verwoeste huizen zonder geld voor heropbouw
• Beschadigde infrastructuur zoals waternetwerken, gezondheidsvoorzieningen, scholen en religieuze heiligdommen
• Meerdere gewapende groeperingen die het gebied controleren
• Diepe traumatische herinneringen aan de IS-aanval

Sinjar is het thuisland van de Jezidi's en heeft een grote emotionele en religieuze betekenis. Sommigen vrezen dat de Jezidi's hun identiteit verliezen als ze niet terugkeren naar Sinjar. Hadi Babasheikh, de broer van de overleden spirituele leider van de Jezidi's, stelt dat het Yazidisme zonder Sinjar niet kan overleven. De Jezidi's wonen al eeuwenlang in Sinjar, met hun dorpen en de belangrijke Sinjar-bergen.

In 2014 vielen IS-strijders Sinjar aan met als doel de vernietiging van de Yazidi-religie. Mannen en jongens werden vermoord, vrouwen werden als seksslavinnen verkocht of gedwongen zich te bekeren en te trouwen met strijders. Velen wisten te ontsnappen naar de Sinjar-bergen of andere veilige plekken. Hoewel IS zeven jaar geleden al verslagen werd, lijden de Yazidi's nog steeds.

Heropbouw gaat traag. Bouwploegen werken tussen het puin in de stad. In de omringende gebieden is de schade onmiskenbaar: ingestorte huizen, verlaten tankstations en beschadigde openbare voorzieningen. Het voornaamste Soennitische gedeelte van de stad ligt in puin, en voormalige bewoners worden vijandig benaderd door de Yazidi's omdat men denkt dat zij samenwerkten met IS.

Lees ook:

Vandaag · 02:15

Ulmer Münster: hoogste kerk tot La Sagrada Família verrijst

De centrale regering en de Koerdische autoriteiten strijden om de macht over Sinjar, waarbij ze elk verschillende lokale besturen steunen. Dit conflict heeft gevolgen voor de vluchtelingenkampen in de Koerdische regio, waar veel Yazidi's die uit Sinjar zijn gevlucht nu verblijven.

Eerder dit jaar beval Baghdad de kampen te sluiten vóór 30 juli en bood het een eenmalige uitkering van 4 miljoen dinar (ongeveer $3.000) aan degenen die vertrekken. De vice-minister voor de ontheemden, Karim al-Nouri, zegt dat de problemen met terugkeer zijn opgelost. Echter, de Koerdische autoriteiten zijn tegen het dwingen van kampbewoners om te vertrekken. Adviseur Khairi Bozani stelt dat de regering de mensen moet helpen naar een betere plaats te verhuizen, niet naar een slechtere.

Khudeida Murad Ismail runt een klein winkeltje in een kamp in Dohuk en wil niet vertrekken. Vertrekken zou betekenen dat hij zijn inkomen verliest, en het geld dat hij zou krijgen is niet voldoende om zijn huis opnieuw op te bouwen. Veel mensen in het kamp delen zijn gevoelens.

De toekomst van de Jezidi's in Sinjar is onzeker. De nabijheid van de Syrische grens bemoeilijkt de situatie. Verschillende gewapende groepen en aanhoudende conflicten verhinderen dat mensen terugkeren en hun leven opnieuw opbouwen.

De Yazidi-gemeenschap staat voor een moeilijke keuze: terugkeren naar hun verwoeste thuisland of blijven in kampen met weinig kansen. Het herbouwen van Sinjar is niet alleen een zware opgave, maar ook cruciaal voor het behoud van de Yazidi cultuur en identiteit. Ondanks de schade blijft hun thuisland erg belangrijk voor hen.