Nieuwe inzichten: muzikale variabiliteit bij Bach, Mozart en jazz onderzocht met verrassende resultaten

AmsterdamOnderzoekers van het Max Planck Instituut voor Dynamica en Zelforganisatie onderzochten meer dan 550 stukken klassieke en jazzmuziek om verschillen in muzikale patronen te ontdekken. Ze constateerden opmerkelijke verschillen in hoe muziek van componisten als Bach en Mozart en jazzimprovisaties kunnen worden voorspeld tijdens hun voortgang.

Het team maakte gebruik van datawetenschappelijke technieken om veranderingen in muzieknoten door de tijd heen te onderzoeken. Hierdoor konden ze de voorspelbaarheid van de muziek meten. Uit het onderzoek kwamen belangrijke bevindingen naar voren.

Composities van Bach tonen overgangen met een duur tussen vijf en twaalf kwartnoten, wat meer variatie en onverwachtheden inhoudt. De stukken van Mozart vertonen overgangstijden van acht tot 22 kwartnoten, wat langere periodes van verwachting en anticipatie suggereert. Jazzimprovisaties hebben doorgaans kortere overgangstijden dan klassieke muziek, wat resulteert in minder voorspelbaarheid.

Deze bevindingen tonen een cruciaal aspect van muziek: de wisselwerking tussen verwachting en verrassing. Muziekdeskundige Leonard Meyer stelde dat dit evenwicht essentieel is voor het opwekken van emoties en betekenis in muziek, en recent onderzoek bevestigt dit. Wanneer muzikale patronen langzaam veranderen, kunnen luisteraars gemakkelijk voorspellen wat volgt. Na verloop van tijd wordt het echter moeilijker te anticiperen, waardoor verrassende momenten ontstaan.

Lees ook:

Vandaag · 00:09

Metabole veranderingen, cannabisgebruik en psychotische ervaringen: impact op tienerhersenen en behandelmogelijkheden

De bevindingen van dit onderzoek reiken verder dan alleen muziek. Ze helpen ons te begrijpen hoe mensen denken en tonen aan hoe het voorspellen van toekomstige gebeurtenissen op basis van eerdere ervaringen de mens heeft geholpen te overleven en zich aan te passen. Deze vaardigheid om gebeurtenissen te voorspellen is vergelijkbaar met hoe we naar muziek luisteren en ervan genieten.

Dit onderzoek kan van pas komen in gebieden zoals kunstmatige intelligentie en machine learning, omdat deze technologieën patronen en voorspelbaarheid moeten begrijpen. Door de voorspelbaarheid van muziek te meten, kunnen we algoritmen ontwikkelen die muziek componeren die mensen interessant en aangenaam vinden.

Dit onderzoek biedt ons inzicht in componisten. Bachs onverwachte stijl kan mensen aantrekken die van verrassingen houden, terwijl Mozarts consistente stijl aantrekkelijk kan zijn voor degenen die graag herkenbare patronen ervaren. Jazz benadrukt het belang van creativiteit en het ontstaan van nieuwe ideeën op het moment zelf.

Dit onderzoek verkent nieuwe manieren om te begrijpen hoe cultuur, geschiedenis en technologie van invloed zijn op de muzieksmaak van mensen en hun creativiteit. Naarmate digitale hulpmiddelen zich verder ontwikkelen, kan het bestuderen van kunstvormen zoals muziek eenvoudiger en preciezer worden, wat ons helpt om creativiteit beter te doorgronden.