Menselijke aanwezigheid verandert balans tussen solitaire luipaarden en hyena's in Oost-Afrika

AmsterdamMensen beïnvloeden het gedrag van luipaarden en hyena's in Oost-Afrika. Uit een onderzoek van de Universiteit van Kopenhagen blijkt hoe deze dieren zich aanpassen aan menselijke aanwezigheid. Wetenschappers observeerden luipaarden en hyena's in de Udzungwa-bergen in Tanzania. Dit nationale park ligt vlakbij boerderijen en steden.

Hier volgen enkele belangrijke bevindingen uit het onderzoek:

• Menselijke aanwezigheid beïnvloedt grote roofdieren.
• Luipaarden trekken zich terug uit gebieden met menselijke activiteiten.
• Hyena's gedijen beter in de buurt van mensen.
• Hyena's gebruiken mensen als bescherming tegen luipaarden.
• Vrouwtjesluipaarden veranderen hun gedrag door hyena's.

Rasmus W. Havmøller, de hoofdauteur van het onderzoek, gebruikte camera's om hyena's en luipaarden te observeren. Uit de beelden bleek dat het aantal hyena's toeneemt terwijl het aantal luipaarden afneemt. Deze verandering is deels te wijten aan mensen. Mensen waarderen hyena's omdat ze dode dieren eten en geen gevaar vormen, terwijl luipaarden vee kunnen doden en een bedreiging voor mensen kunnen zijn.

Lees ook:

Vandaag · 01:33

Betovering door geluid: magie voor blinden mogelijk?

In gebieden dicht bij mensen verdringen hyena’s vaak luipaarden. Luipaarden trekken zich terug, waardoor er meer prooi overblijft voor hyena’s. Mannetjesluipaarden, die groter zijn, hebben nog steeds overwicht op hyena’s, maar kleinere vrouwtjesluipaarden hebben het moeilijker. Zij gaan overdag jagen om ’s nachts weg te blijven van hyena’s. Deze gedragsverandering kan nadelig zijn. Als er meer wegen en toerisme in deze gebieden komen, zullen de vrouwelijke luipaarden meer onder druk staan. Ze kunnen het verschil tussen safari-toeristen en stropers niet altijd onderscheiden.

Als de luipaarden verdwijnen, kan dat grote veranderingen in het ecosysteem teweegbrengen. Zonder luipaarden kunnen sommige dieren, zoals apen, zich te veel vermenigvuldigen, wat de natuurlijke balans verstoort.

Uit onderzoek blijkt dat menselijke activiteiten gunstig zijn voor hyena's. Ze passen zich beter aan de door mensen veroorzaakte veranderingen aan en kunnen daardoor wellicht concurrerender zijn dan andere grote roofdieren. Onderzoekers hopen dat de bevindingen zullen leiden tot zorgvuldiger beheer van natuurgebieden. Ze stellen voor om menselijke activiteiten geleidelijk te verhogen zodat dieren eraan kunnen wennen. Meer cameravallen gebruiken om de invloed van mensen te monitoren kan nuttig zijn.