Wereldwijde transformatie van rivieren: hydrologen onderzoeken veranderende waterlandschappen in nieuw onderzoek
AmsterdamOnderzoekers van de Universiteit van Massachusetts Amherst en de Universiteit van Cincinnati hebben een studie gepubliceerd in Science waarin de veranderingen in rivierstromen wereldwijd over de afgelopen 35 jaar worden besproken. Uit het onderzoek blijkt dat de waterstromen in verschillende regio's zijn toegenomen of afgenomen. Deze bevindingen zijn cruciaal voor het begrijpen van de impact op watervoorziening, ecosystemen en infrastructuur.
Uit het onderzoek blijken aanzienlijke veranderingen in de stroming van de rivier.
Bijna de helft van de grootste rivieren stroomafwaarts hebben minder water, terwijl een op de zes kleine rivieren stroomopwaarts juist meer water voert. Daarentegen heeft een tiende van de kleinste rivieren stroomopwaarts te maken met minder water.
Veranderingen in de waterstroom van rivieren hebben belangrijke gevolgen. Minder water in grote rivieren kan betekenen dat er niet genoeg is voor drinkwater en landbouw. Dit kan de groei van steden en landbouw beperken. Met lagere waterstanden kan de rivier minder sediment vervoeren, wat essentieel is voor de vorming van delta's en bescherming tegen stijgende zeespiegels. Dammen houden ook sediment tegen, waardoor delta's in gevaar komen.
Verhoogde waterstroming in delen van een rivier kan vaker overstromingen veroorzaken. Hoewel deze overstromingen voor nabije bewoners nadelig kunnen zijn, zijn ze voordelig voor het milieu doordat ze voedingsstoffen verspreiden en vissen helpen migreren. Toch kunnen de overstromingen er ook voor zorgen dat grond en sediment verplaatsen, wat schade aan infrastructuren zoals waterkrachtcentrales kan veroorzaken. Deze sedimentophoping kan dammen blokkeren en de levering van schone energie beïnvloeden.
De oorzaken van veranderingen in waterpatronen zijn ingewikkeld. Door de opwarming van de aarde wordt de watercyclus versterkt doordat neerslagpatronen veranderen en de manier waarop sneeuw smelt, vooral in hooggelegen berggebieden, wordt beïnvloed. Menselijk ingrijpen, zoals het onttrekken van water voor landbouw en stedelijke ontwikkeling, verhoogt de druk op riviersystemen.
Dit onderzoek vult een belangrijke leemte door een gedetailleerd overzicht te geven van hoe rivieren wereldwijd veranderen, gebruik makend van satellietdata en computermodellen. Deze uitgebreide informatie is essentieel voor verbeterde planning en besluitvorming rondom het beheer van watervoorraden en de aanleg van infrastructuur. Beleidsmakers en beheerders moeten deze gegevens benutten bij het ontwikkelen van strategieën om met deze veranderingen om te gaan. Het begrijpen van deze veranderingen is van groot belang, aangezien gemeenschappen met onvoorspelbare waterbronnen kampen en behoefte hebben aan duurzame oplossingen die de veranderende aanvoer van zoetwater aankunnen.
De studie is hier gepubliceerd:
http://dx.doi.org/10.1126/science.adl5728en de officiële citatie - inclusief auteurs en tijdschrift - is
Dongmei Feng, Colin J. Gleason. More flow upstream and less flow downstream: The changing form and function of global rivers. Science, 2024; 386 (6727): 1305 DOI: 10.1126/science.adl5728Deel dit artikel