Bewustzijn ontsleuteld door eureka-momenten: inzicht in snelle sprongen in het denken

AmsterdamProfessor Ekrem Dere van de Ruhr-Universiteit Bochum in Duitsland onderzoekt nieuwe manieren om bewustzijn te begrijpen door momenten van plotseling begrip te bestuderen, bekend als "eureka-momenten". Deze momenten, waarbij begrip snel tot stand komt in plaats van geleidelijk, bieden inzicht in hoe bewust denken werkt bij mensen en dieren. Het onderzoek van Dere werd gepubliceerd in het tijdschrift Frontiers in Behavioral Neuroscience in juli 2024.

Dere bespreekt het uiteenvallen van bewustzijn in verschillende stadia, zichtbaar door menselijk gedrag en leren. Hij stelt dat leren vaak in snelle, grote sprongen plaatsvindt in plaats van geleidelijk over tijd. Deze plotselinge inzichten kunnen volgen op bewuste hersenactiviteit. Hier zijn enkele hoofdpunten uit zijn onderzoek:

• Bewuste cognitieve verwerking is cruciaal voor het oplossen van complexe problemen.
• Bewustzijn bestaat in verschillende niveaus, afhankelijk van de taak.
• Leercurven kunnen als indicatoren dienen voor momenten van bewuste verwerking.
• Neurobiologische correlaten van deze processen kunnen worden bestudeerd met tijdstempels van leercurven.

Bewustzijn is niet simpelweg aanwezig of afwezig; het kan variëren afhankelijk van onze activiteiten, zoals het schrijven van een e-mail of het oplossen van moeilijke problemen. Bij complexere taken maken we meer gebruik van bewuste denkprocessen. Om dit wetenschappelijk te onderzoeken, hebben we experimenten nodig die uitdagend zijn en geen gemakkelijke antwoorden hebben.

De inzichten van Dere zijn baanbrekend. Ze laten zien hoe verschillende fasen van bewust denken van elkaar kunnen worden gescheiden. Door de leerprestaties van iemand in de tijd te volgen, kunnen onderzoekers sprongen in het leerproces opmerken. Deze sprongen geven aan waar bewust denken plaatsvindt. Door deze momenten te bestuderen, kunnen wetenschappers met behulp van instrumenten zoals hersenscans of elektrische opnames ontdekken welke hersengebieden actief zijn en hoe ze functioneren.

Lees ook:

Vandaag · 04:29

De langzame maar gestage groei van de menselijke hersenen: een nieuw evolutionair perspectief

Dit kan de toekomst van neurowetenschap en psychologie beïnvloeden door ons begrip en behandeling van geestelijke gezondheidsproblemen te verbeteren. Veel therapieën richten zich op het bewuste brein. Door te achterhalen wanneer en waar bewuste verwerking plaatsvindt, kunnen behandelingen preciezer en effectiever worden.

Het werk van Dere kan helpen om menselijke en dierlijke studies met elkaar te verbinden. Als dieren ook over deze inzichten beschikken, kunnen we ze gebruiken om aandoeningen zoals Alzheimer te bestuderen. Dit zou het onderzoek kunnen versnellen en leiden tot betere medicijnen en behandelingen.

Onderzoek in kunstmatige intelligentie kan ook verbeteringen laten zien. Machine learning-modellen worden doorgaans beter door kleine updates, maar het toepassen van ideeën uit discontinue leren zou aanzienlijke vooruitgangen kunnen opleveren in hoe AI-systemen leren en veranderen.

Dere's methode om leertrajecten als tijdstempels te gebruiken helpt wetenschappers het bewustzijn beter te begrijpen. Deze benadering brengt hen dichter bij het ontdekken van hoe en waar bewustzijn in de hersenen ontstaat. Het kan een grote impact hebben op de behandeling van geestelijke gezondheidszorg en de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie.