Het kleiner worden van ijs op meren bedreigt ecosystemen en gemeenschappen wereldwijd

AmsterdamKlimaatverandering zorgt ervoor dat het ijs op meren sneller smelt, wat belangrijke gevolgen heeft voor de natuur en de samenleving. Onderzoek door Stephanie Hampton van Carnegie Science toont veranderingen aan in meerecosystemen over de hele wereld. Gedurende de afgelopen 165 jaar is het gemiddelde aantal dagen met ijs op meren met 31 dagen afgenomen, wat een bedreiging vormt voor dieren, planten en mensen die in de buurt wonen.

Enkele belangrijke problemen die worden veroorzaakt door het verdwijnen van het ijs op meren zijn:

• Verslechtering van de waterkwaliteit
• Verandering van biodiversiteit binnen ecosystemen
• Invloed op mondiale koolstof- en nutriëntenstromen
• Toename van risico's voor menselijke veiligheid en bruikbaarheid

Meren spelen een cruciale rol in natuurlijke chemische cycli. Wanneer het ijs eerder smelt, kan het water opwarmen, wat de groei van schadelijke bacteriën zoals cyanobacteriën bevordert. Deze bacteriën vormen een risico voor zowel vissen als mensen. Daarnaast kunnen warmere omstandigheden de waterkwaliteit verslechteren doordat metalen, die in het meerbezinksel waren vastgelegd, vrijkomen.

Hogere temperaturen beïnvloeden de ijsduur, wat gevolgen heeft voor planten en dieren. Sommige invasieve soorten gedijen bij warmte, waardoor inheemse koudwatersoorten worden bedreigd. Deze veranderingen kunnen ecosystemen ontwrichten en blijvende milieueffecten veroorzaken.

Lees ook:

Vandaag · 18:21

Bacteriën als nieuwe bondgenoten in strijd tegen kanker: veelbelovende Japanse therapie ontdekt

Wanneer het ijs op meren verdwijnt, wordt de mondiale koolstofcyclus beïnvloed. Meren met ijs kunnen koolstof beter vastleggen dan meren zonder ijs. Als het ijs eerder smelt en later vormt, worden meer broeikasgassen zoals methaan en lachgas uitgestoten, wat bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Bovendien leidt meer verdamping tot minder zoetwater en kunnen er lokaal extremere weersomstandigheden ontstaan.

Gemeenschappen die afhankelijk zijn van bevroren meren voor drinkwater, vervoer en culturele tradities lopen gevaar. De uitdagingen waarmee deze gemeenschappen worden geconfronteerd, benadrukken de dringende behoefte aan meer onderzoek naar meren in de winter. Om ijsverlies te begrijpen, moet niet alleen naar lokale effecten gekeken worden, maar ook naar wereldwijde patronen en hun invloed op klimaatsystemen.

Het bestuderen van bevroren omstandigheden is van groot belang. Initiatieven zoals de "winterschool" van Hampton en haar team benadrukken de noodzaak voor veilig en doeltreffend onderzoek in de winter. Deze inzichten dragen bij aan het ontwikkelen van strategieën om problemen aan te pakken in natuurlijke en menselijke systemen die worden beïnvloed door de afname van ijs op meren.