Laatste studie onthult sociale evolutie door middel van geschenkencultuur: van stam tot koninkrijk

AmsterdamMaatschappijen hebben zich ontwikkeld van kleine groepen naar stammen, chiefdoms en koninkrijken. Een recent onderzoek van Kenji Itao en Kunihiko Kaneko biedt een nieuwe manier om deze veranderingen te begrijpen door te kijken naar het effect van geschenken geven. Het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift PLOS Complex Systems, laat zien hoe het geven van geschenken sociale rangordes en economische verschillen beïnvloedt.

De onderzoekers ontwikkelden een model om te laten zien hoe het geven van cadeaus sociale groepen kan veranderen. Cadeaus helpen niet alleen de ontvanger, maar verbeteren ook de status van de schenker. Hun tests toonden verschillende stadia van maatschappelijke organisatie, die zichtbaar zijn in de manier waarop rijkdom en reputatie worden verdeeld.

• Band: Zowel economische als sociale ongelijkheden zijn minimaal. Rijkdom en sociale status volgen een exponentiële verdeling, wat wijst op willekeurige schommelingen.
• Stam: Economische ongelijkheid ontstaat terwijl sociale ongelijkheid minimaal blijft. Rijkdom volgt een machtswet, waardoor enkele individuen meer rijkdom vergaren dan anderen.
• Hoofddom: Zowel economische als sociale ongelijkheden worden duidelijk. Zowel rijkdom als sociale status volgen machtswetverdelingen, wat een rijker-worden-rijk risico weerspiegelt.
• Koninkrijk: Er is sterke economische ongelijkheid met één uitzondering in sociale status—de monarch. Rijkdom volgt nog steeds een machtswet, maar sociale status wordt exponentieel behalve voor de monarch.

Hun model toont aan dat de frequentie en omvang van geschenken invloed hebben op de ontwikkelingsfase van een samenleving. Zo leiden vaker en grotere geschenken tot meer economische en sociale ongelijkheden, zoals te zien bij hoofdmanschappen en koninkrijken. Dit impliceert dat niet alleen het geven van geschenken, maar ook de hoeveelheid en regelmaat ervan, bepalend zijn voor de structuur van een samenleving.

Deze bevindingen komen overeen met wat we weten uit antropologie en geschiedenis. Bandensamenlevingen zijn vaak gelijkwaardiger op het gebied van rijkdom. De verschillen tussen chiefdoms en koninkrijken komen ook overeen met eerdere theorieën over sociale ongelijkheid. Historische patronen tonen aan dat vorsten meestal een speciale status hebben en als verschillend van de rest worden gezien.

Het onderzoek gebruikt wiskunde om sociale wetenschapstheorieën te verklaren, wat helpt om te begrijpen hoe sociale structuren ontstaan. Het is fascinerend hoe iets eenvoudigs als het geven van geschenken de organisatie van samenlevingen kan beïnvloeden. Door kwantitatieve modellen toe te voegen aan sociale wetenschapstheorieën, kunnen we de menselijke geschiedenis en sociale evolutie gedetailleerder en met behulp van gegevens analyseren.