Beslissende verkiezingsstrijd tussen hervormer en ex-onderhandelaar in Iran

AmsterdamIran hield een beslissende presidentsverkiezing waarbij een strenge oud-onderhandelaar het opnam tegen een hervormingsgezinde wetgever. Op staatstelevisie waren kleine rijen kiezers te zien bij stembureaus door het hele land toen de stemming op vrijdag begon.

Sinds de Islamitische Revolutie van 1979 mogen vrouwen en pleitbezorgers voor grote veranderingen niet meer stemmen. Er zijn geen internationale waarnemers die toezicht houden op de stemming. De verkiezing vindt plaats te midden van toenemende spanningen in het Midden-Oosten vanwege het conflict tussen Israël en Hamas in Gaza. In april viel Iran Israël rechtstreeks aan vanwege de situatie in Gaza. Door Teheran gesteunde milities, zoals Hezbollah in Libanon en Houthi-rebellen in Jemen, zijn betrokken en hebben hun aanvallen opgevoerd.

Iran verrijkt uranium tot niveaus die dicht bij wat nodig is voor kernwapens liggen. Het land heeft genoeg uranium om meerdere bommen te maken, mocht het daartoe besluiten. De nucleaire deal van 2015 met wereldmachten kwam in 2018 ten einde toen voormalig president Donald Trump de VS uit het akkoord terugtrok. Sindsdien hebben hardliners de Iraanse regering overgenomen.

Belangrijke details over de verkiezing:

• Vrouwen en voorstanders van radicale veranderingen mochten niet stemmen.
• Er was geen internationale waarneming aanwezig.
• De stembureaus gingen om 8 uur lokale tijd open.
• Er was een lichte toename in de opkomst van kiezers.

De 85-jarige Iraanse Opperste Leider, Ayatollah Ali Khamenei, heeft het laatste woord over staatszaken, maar de president kan ook invloed uitoefenen op het beleid van het land ten opzichte van westerse naties. Minister van Binnenlandse Zaken Ahmad Vahidi, die verantwoordelijk is voor de verkiezingen, bevestigde dat alle stembureaus om 8 uur 's ochtends lokale tijd zijn geopend. Khamenei werd op televisie getoond terwijl hij een van de eerste stemmen uitbracht vanuit zijn huis.

Lees ook:

Vandaag · 04:07

Lokale talen herwinnen terrein in Senegal

Khamenei benadrukte dat de opwinding onder de bevolking is toegenomen. Hij riep iedereen op om te stemmen en de beste kandidaat te kiezen. Ook gaf hij aan dat mensen die vorige week niet hebben gestemd, niet per se tegen het huidige systeem zijn. Hij stelde voor dat experts in sociologie en politiek de oorzaken van de lage opkomst onderzoeken.

De stemming vindt plaats te midden van oplopende spanningen in het Midden-Oosten. De oorlog tussen Israël en Hamas is geëscaleerd door een aanval van Iran op Israël. Door Teheran gesteunde milities, zoals Hezbollah en Houthi-rebellen, zijn ook betrokken geraakt en hebben hun activiteiten opgevoerd.

Iran's pogingen om nucleaire technologie te ontwikkelen baren grote zorgen. Het land verrijkt uranium bijna tot wapenniveau en heeft genoeg om meerdere kernwapens te maken. Het nucleaire akkoord van 2015, een belangrijk diplomatiek succes, stortte in 2018 in toen de VS zich terugtrok. Sindsdien hebben hardliners de controle over de regering overgenomen.

Kiezers in Iran staan voor de keuze tussen een strikte voormalige onderhandelaar en een meer openhartige wetgever in deze tweede ronde van de verkiezingen. Het resultaat zal bepalen of Iran een confronterende of coöperatieve houding zal aannemen tegenover Westerse landen. Hoe dan ook zal Khamenei een cruciale rol blijven spelen in het vormgeven van Iran's buitenlandse beleid, ongeacht wie de presidentsverkiezingen wint.