Mierenchirurgen: timmermansmieren amputeren geïnfecteerde ledematen van nestgenoten om infectie te bestrijden

AmsterdamFloridiaanse timmermansmieren kunnen gewonde nestgenoten helpen genezen. Een studie in Current Biology toont aan dat deze mieren ofwel wonden schoonmaken ofwel een geïnfecteerd ledemaat afsnijden. Onderzoekers, onder leiding van Erik Frank van de Universiteit van Würzburg, ontdekten dat de mieren hun zorg aanpassen afhankelijk van het type verwonding.

Belangrijkste bevindingen:

• Floridiaanse timmermansmieren missen antimicrobiële klieren.
• Ze gebruiken mechanische methoden voor wondverzorging.
• De behandelingen bestaan uit wondreiniging of amputatie.

Wanneer mieren een gewonde nestgenoot vinden, reinigen ze de wond of amputeren de ledemaat, afhankelijk van de ernst. Het onderzoek richtte zich op blessures aan twee delen van het been: het dijbeen en het scheenbeen. Verwondingen aan het dijbeen leidden altijd tot volledige amputatie na een eerste reiniging. Verwondingen aan het scheenbeen werden uitsluitend met de monden van de mieren schoongemaakt.

De behandelingen waren zeer effectief. Mieren met geamputeerde dijbenen hadden een overlevingspercentage van 90-95%. Mieren met schoongemaakte scheenbeenwonden hadden een overlevingskans van ongeveer 75%. Daarentegen hadden niet-behandelde dijbeen- en scheenbeenwonden een zeer laag overlevingspercentage van minder dan 40% en 15% respectievelijk.

De onderzoekers ontdekten dat het type verwonding de kans op infectie beïnvloedt. Het dijbeen bevat veel spierweefsel dat cruciaal is voor het transport van bloed uit het been naar het lichaam. Als het dijbeen gewond raakt, wordt deze bloedstroom verstoord en is amputatie nodig om een infectie te voorkomen. Het scheenbeen heeft minder spierweefsel en heeft daarom minder invloed op de bloedstroom. Bij verwondingen aan het scheenbeen is het beter om het gebied meteen schoon te maken, omdat amputatie hier geen optie is.

Lees ook:

Vandaag · 07:58

Spraakherkenning verbetert voor parkinsonpatiënten via aandachtig leren

Mieren kunnen een gewond been niet snel genoeg afsnijden om zichzelf te redden wanneer ze hun scheenbeen bezeren. Amputaties uitgevoerd door andere mieren duren ongeveer 40 minuten. Als het been niet meteen wordt verwijderd, zal de mier sterven. Daarom besteden mieren meer tijd aan het schoonmaken van de wond om infecties te verminderen.

Laurent Keller, een evolutionair bioloog van de Universiteit van Lausanne, legde uit dat mieren hun wonden kunnen controleren op infecties en deze naar behoefte behandelen. Dit is bijzonder precies voor dieren die geen mensen zijn.

Deze gedragingen zijn van nature eigen aan mieren. Terwijl ze ouder worden, veranderen hun gedragingen, maar er is geen duidelijk bewijs dat ze deze aanleren. Deze natuurlijke samenwerking stelt gewonde mieren in staat om hun wonden te laten zien voor behandeling. Video's tonen aan dat mieren gewillig een gewond been tonen voor amputatie en andere mieren de wond laten schoonmaken.

Onderzoekers onderzoeken of andere Camponotus-mieren, die geen antimicrobiële klieren hebben, ook hun ledematen verwijderen. Dit zou kunnen aantonen of zulke gedragingen gangbaar zijn onder mieren zonder speciale antimicrobiële eigenschappen. Daarnaast bestuderen wetenschappers of deze ingrepen pijn veroorzaken, aangezien de mieren wakker blijven tijdens de ledemaatverwijdering.

Florida timmermieren vertonen geavanceerd gedrag bij het verzorgen van wonden. Ze voeren operaties uit die hun nestgenoten helpen beter te overleven. Deze bevindingen bieden nieuwe mogelijkheden om het gedrag van mieren en de manier waarop dieren wonden behandelen, te bestuderen.