Julian Assange: vrijheid binnen handbereik na jarenlange rechtsstrijd

AmsterdamJulian Assange, de oprichter van WikiLeaks, zit al vijf jaar in een Britse zwaarbeveiligde gevangenis en vecht tegen uitlevering aan de VS. Deze week zou een plea deal een einde kunnen maken aan zijn juridische problemen en hem zijn vrijheid terug kunnen geven.

Julian Assanges juridische strijd:

• Verzoeken om uitlevering vanuit de VS
• Onderhandelingen over een pleidooiovereenkomst
• Zeven jaar verblijf in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen
• Uitzetting uit de ambassade in april 2019

De aanhangers van Assange beschouwen hem als een voorvechter van vrije meningsuiting. Amerikaanse aanklagers beweren echter dat hij levens in gevaar heeft gebracht. Ze stellen dat hij de namen van geheime bronnen in oorlogsgebieden openbaarde, waaronder Afghanen en Irakezen die de VS en hun bondgenoten hielpen. Diplomatieke documenten onthulden daarnaast de identiteit van journalisten, religieuze leiders, mensenrechtenactivisten en dissidenten.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie onder Trump beschuldigde Assange ervan Manning te hebben aangezet tot het lekken van een groot aantal geheime informatie. Manning deelde duizenden geheime militaire en diplomatiek documenten met WikiLeaks. Ze werd veroordeeld tot 35 jaar gevangenisstraf, maar President Obama verkortte haar straf in 2017, waardoor ze na ongeveer zeven jaar vrij kon komen.

Assange kwam niet direct in Amerikaanse hechtenis vanwege problemen met uitlevering. Aanvankelijk weigerde een Britse rechter in 2021 het Amerikaanse verzoek om uitlevering, uit bezorgdheid over Assange's mentale gezondheid en de zware gevangenisomstandigheden in de VS. Maar hogere rechtbanken draaiden die uitspraak terug nadat de VS garanties hadden gegeven. In juni 2022 keurde de Britse regering de uitlevering goed.

Lees ook:

Gisteren · 20:32

Buiten de krantenkoppen: VN werpt licht op conflicten

Twee rechters in het Hooggerechtshof hebben bepaald dat Assange in beroep mag gaan wegens de vrijheid van meningsuiting en andere redenen. Een datum voor de zitting is nog niet vastgesteld.

Julian Assange bekent schuldig te zijn aan een zware misdaad onder de Spionagewet als onderdeel van een deal. Hij wordt beschuldigd van het illegaal verkrijgen en delen van Amerikaanse staatsgeheimen. Hij zal niet in de VS opgesloten worden en waarschijnlijk terugkeren naar Australië na het bekennen van schuld en het ontvangen van zijn straf.

Op woensdagochtend zullen de rechtszittingen plaatsvinden op Saipan, het grootste eiland van de Marianen. Assange koos deze locatie vanwege de nabijheid van Australië en om reizen naar het vasteland van de VS te vermijden. Maandagavond verliet hij een Britse gevangenis in de hoop snel vrijgelaten te worden.

De zaak van Julian Assange draait om zijn banden met Chelsea Manning, maar WikiLeaks speelde ook een rol in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016. WikiLeaks publiceerde e-mails van de Democratische Partij, die vermoedelijk door Russische inlichtingendiensten waren gestolen. Volgens Amerikaanse functionarissen was dit bedoeld om de campagne van Hillary Clinton te schaden en Donald Trump te helpen. Trump gaf zelfs openlijk zijn steun aan WikiLeaks tijdens zijn campagne.

Hoewel Assange niet werd aangeklaagd in het onderzoek van Robert Mueller, kwam WikiLeaks er niet goed vanaf. Mueller klaagde twaalf Russische militairen aan voor het hacken van e-mails. Assange ontkende dat Rusland achter de gehackte e-mails zat, maar de aanklachten van Mueller uit 2018 spreken zijn bewering tegen.