Serviërs verzetten zich tegen EU-gesteunde lithiumwinning

AmsterdamDuizenden mensen in het lithium-rijke gebied van Servië zijn van plan om een door de EU gesteund mijnbouwproject te stoppen. Zaterdag zullen velen in Belgrado samenkomen om een wet te eisen die de lithiumwinning in het land stopt. Een groep genaamd "Ne Damo Jadar" (Wij Geven Jadar Niet Op) leidt deze inspanning. Hun leider, Kokanović, zegt dat ze niet geïnteresseerd zijn in winst maken, maar hun land willen beschermen voor toekomstige generaties.

Rio Tinto, een wereldwijd mijnbedrijf, zoekt al 20 jaar naar lithium en borium in de Jadar-vallei. Ondanks dat ze een plan voor een mijn hebben opgesteld, maken de lokale bewoners zich zorgen vanwege de slechte reputatie van Rio Tinto. Het bedrijf is verwikkeld in corruptie, milieuschade en schendingen van mensenrechten.

Critici wijzen op verschillende belangrijke problemen:

• Milieuschade die al tijdens het verkennen is waargenomen
• Gevaar voor verspreiding van giftige stoffen via ondergrondse wateren en rivieren
• Bedreiging voor het agrarische karakter van de regio
• Gezondheidsrisico's voor lokale gemeenschappen

Milieu-experts, zoals Dragana Djordjević van de Universiteit van Belgrado, benadrukken deze zorgen. Uit Djordjević's onderzoek blijkt dat de Jadar-vallei al schade aan het land heeft opgelopen. Dit gebied, dat vaak overstroomt, kan bij de start van mijnbouw te maken krijgen met nog meer vervuiling.

Lees ook:

27 september 2024 · 11:17

EU kiest eigen koers bij escalatie Oekraïne-conflict

De lokale bevolking heeft weinig vertrouwen in de beloften van de overheid. Hoewel er een callcenter en een medisch team zijn opgezet om gezondheidsproblemen aan te pakken, blijven mensen twijfelen. Ze vinden dat de inspanningen van de overheid niet voldoende zijn om de grote milieuproblemen die zouden kunnen ontstaan, aan te pakken.

Voor Servië is het door de EU gesteunde mijnbouwproject zowel een milieu- als een politiek vraagstuk. Servië onderhoudt nauwe banden met Rusland en China, wat zijn ambitie om lid te worden van de EU bemoeilijkt. China bezit al de grootste koper mijn van Servië. Sommigen denken dat lithiumwinning de EU minder afhankelijk van China zou kunnen maken. Critici menen echter dat de milieuschade de potentiële politieke voordelen niet waard is.

Vladan Jakovljević en andere dorpsbewoners in Stupnica willen hun leefwijze niet veranderen. Vladan hecht meer waarde aan zijn bijenkorven en een schone omgeving dan aan industriële vooruitgang. Hij benadrukt duidelijk dat hun huidige leven zal worden verwoest als de mijn in bedrijf gaat.

Servië staat voor een duidelijke keuze: economische groei nastreven of de eigen omgeving en welzijn van de gemeenschap beschermen. Door toenemende lokale weerstand is de toekomst van EU-ondersteunde lithiumwinning in Servië onzeker. De recente protesten in Belgrado zouden een aanzienlijke invloed kunnen hebben op dit lopende probleem.