Oplaaiende spanningen in bufferzone Cyprus: hightechtoezicht en gewapende confrontaties

AmsterdamGeweren en infraroodcamera's langs de bufferzone op Cyprus zorgen voor toenemende spanningen. De bufferzone, die op zijn breedste punt meer dan 6 kilometer breed is en op zijn smalste slechts enkele meters, weerspiegelt de verdeelde geschiedenis van Cyprus. Deze scheiding werd belangrijk in 1974 toen Turkije binnenviel na een staatsgreep die Cyprus met Griekenland wilde verenigen. De VN stuurde in 1964 vredestroepen naar Cyprus om het geweld tussen gemeenschappen te stoppen en breidde later hun rol uit om toezicht te houden op de bufferzone na de invasie.

Belangrijke Punten:

• Het aantal schendingen van de bufferzone is in 2024 met 70% gestegen in vergelijking met het voorgaande jaar.
• Vredesbewakers hebben moeite om de gehele zone te patrouilleren met slechts 800 manschappen.
• Een nieuw AI-programma genaamd Python Scripts wordt ingezet om bufferzone-overtredingen te voorspellen en te monitoren.
• De spanningen zijn opgelopen in aanloop naar de 50e herdenking van de oorlog in 1974.
• De politieke situatie is vooral gespannen door humanitaire crises in naburige regio's.

Tijdens de zomer verandert de bufferzone in een probleemgebied. Beide partijen voeren vaak bouwwerkzaamheden uit, wat de situatie verergert. De VN gebruikt geavanceerde bewakingsapparatuur en AI om mogelijke probleemplaatsen te voorspellen. Hierdoor kunnen ze snel vredestroepen sturen om escalatie te voorkomen.

In 2023 vielen Turkse Cyprioten VN-vredeshandhavers aan die hun wegconstructie blokkeerden omdat deze de bufferzone binnenkwam. Turkse Cyprioten erkennen de autoriteit van de VN daar niet en gebruiken deze gebeurtenissen om hun eigen onafhankelijkheidsverklaring te bevorderen, die alleen door Turkije wordt ondersteund. Daarnaast zijn er meer dan 35.000 Turkse soldaten op het eiland.

Lees ook:

Vandaag · 13:56

Transgenderkandidaten Brazilië vechten voor politieke veiligheid

De Grieks-Cypriotische regering beschuldigt Turkije en de Turkse Cyprioten van deze schendingen. Echter, de Grieks-Cypriotische kant heeft onlangs geavanceerde bewakingscamera's geïnstalleerd, die ook door de Verenigde Naties als schendingen worden gezien. Volgens de Grieks-Cypriotische regering zijn deze camera's bedoeld om asielzoekers te stoppen die naar het zuiden willen oversteken.

Turkije en de Turks-Cyprioten willen twee aparte staten, maar de Grieks-Cyprioten zijn het daar niet mee eens. Er is de afgelopen zeven jaar geen echt gesprek over geweest. VN-gezant María Angela Holguín Cuéllar heeft geprobeerd de gesprekken opnieuw op gang te brengen, maar tot nu toe zonder succes.

De spanningen in de bufferzone lopen weer op door oude geschillen en huidige politieke ambities. De VN zet geavanceerde surveillancetechnologie en AI in om het gebied in de gaten te houden, wat duidt op een meer actieve betrokkenheid, maar de vrede blijft fragiel. Beide partijen gebruiken de bufferzone om hun standpunten te ondersteunen, wat het bredere conflict weerspiegelt dat nog steeds niet is opgelost. Er is een groot risico op ernstige humanitaire en geopolitieke gevolgen.

De VN-missiechef op Cyprus, Colin Stewart, heeft gewaarschuwd voor ernstige gevolgen als de vredesbesprekingen volledig stilvallen. Dit benadrukt dat de situatie zonder krachtige diplomatieke inspanningen kan verslechteren. De internationale gemeenschap moet deze waarschuwingen serieus nemen en actie ondernemen om de spanningen te verminderen voordat het escaleert.