Presidentsverkiezingen Iran zorgen voor chaos te midden van hijaboffensief

AmsterdamDe spanningen in Iran nemen toe door een nieuwe golf van repressie tegen vrouwen die geen hoofddoek dragen. De politie noemt het het Noor-plan, dat al van start ging voordat President Ebrahim Raisi omkwam bij een helikoptercrash. De presidentsverkiezingen op vrijdag zullen invloed hebben op hoe deze repressie zich voortzet. Hervormingskandidaat Masoud Pezeshkian heeft gewaarschuwd dat dit plan schadelijk kan zijn voor het land.

Het Noor-plan werd in april intensiever. Online video's tonen gewelddadige confrontaties tussen vrouwen en vrouwelijke handhavers in zwarte chadors, terwijl geüniformeerde politie in de buurt is. Hoewel dit weinig aandacht in de media krijgt, wordt er in Iran veel over gesproken. In Teheran dragen veel vrouwen hun hijabs nog steeds losjes of over hun schouders.

In het noorden van Teheran riep een politieagent vrouwen op om zich te bedekken, maar hij leek gefrustreerd. Fatemeh, een 34-jarige wiskundelerares, denkt dat de politie onder druk staat maar liever geen confrontaties met vrouwen aangaat. Zij gelooft dat de autoriteiten mogelijk uiteindelijk besluiten deze regels te versoepelen.

Snelle Feiten over het Noor-plan:

• In april werd de handhaving van het Noor-plan versterkt.
• Video's tonen gewelddadige confrontaties tussen vrouwen en handhavers.
• Ondanks dit dragen veel vrouwen hun hijab nog steeds losjes.
• De hijab is sinds 1983 verplicht in Iran.
• Andere landen in de regio, zoals Saoedi-Arabië, hebben vergelijkbare wetten versoepeld.

Iran en Taliban-gecontroleerd Afghanistan zijn de enige landen waar het dragen van een hijab nog steeds verplicht is. In Saoedi-Arabië zijn de regels versoepeld, maar in Iran benadrukken strikte voorstanders dat de hijab gehandhaafd moet blijven. De hijab speelt een belangrijke rol in de Iraanse politiek. In 1936 verbood Reza Shah Pahlavi het dragen van de hijab om het Westen te imiteren, maar dit verbod hield slechts vijf jaar stand.

Lees ook:

Gisteren · 23:42

Congo versterkt strijd tegen mpox met vaccinatiestrategie

Na de Islamitische Revolutie van 1979 kozen sommige vrouwen ervoor om de chador te dragen, terwijl anderen zich verzetten tegen de verplichte hijab. In 1983 werd het dragen van een hijab bij wet verplicht gesteld, met straffen zoals boetes en gevangenisstraffen. De handhaving werd strenger na de dood van Mahsa Amini in september 2022. Dit leidde tot protesten die meer dan 500 doden en 22.000 arrestaties tot gevolg hadden.

De Iraanse politiechef generaal Ahmad Reza Radan beweert zonder bewijs dat vijanden vrouwen dwingen de sluier niet te dragen. In maart meldde Amnesty International dat tienduizenden vrouwen hun auto's in beslag genomen zagen worden vanwege het niet naleven van de sluierwetten. Sommige vrouwen kregen te maken met zweepslagen, gevangenisstraffen, boetes of verplichte 'moraliteitslessen'.

Recentelijk kondigde de politie aan dat ze 8.000 voertuigen, die in beslag waren genomen vanwege overtredingen van de hijabwet, zouden vrijgeven voor de feestdag Eid al-Ghadir. Daarnaast zijn er pogingen om bedrijven te sluiten die vrouwen zonder hijab bedienen. Hadi Ghaemi, de leider van het Centrum voor Mensenrechten in Iran in New York, verklaarde dat de regering de presidentsverkiezingen aangrijpt om vrouwelijke activisten aan te pakken en hen op te sluiten om hun stilzwijgen af te dwingen.

Na Raisi's dood zijn er minstens twaalf vrouwenactivisten gevangen gezet vanwege hun acties. Iran bevindt zich in een spannende situatie, en de komende verkiezingen zullen grote invloed hebben op vrouwen en de samenleving.