Afghaanse vrouwen: van doktersdromen naar augurken maken door Talibanregels

AmsterdamEen Afghaanse vrouw droomde ervan dokter te worden, maar tegenwoordig maakt ze augurken. De Taliban beperken wat vrouwen mogen doen, wat hun dromen en banen beïnvloedt. Volgens gegevens van de Wereldbank was in 2023 slechts 4,8% van de vrouwen actief op de arbeidsmarkt.

De bedrijven maken niet veel winst. In een goede maand verdienen ze ongeveer 30.000 afghani's (€396). De vrouwen kampen met veelvoorkomende problemen.

• Hoge huur- en energiekosten
• Verouderde naaimachines
• Onbetrouwbare elektriciteitsvoorziening
• Oneerlijke beloning van lokale winkeliers
• Gebrek aan steun van banken of lokale overheden

Op dit kantoor moeten vrouwen hun papieren inleveren, waaronder een nationale identiteitskaart, een sollicitatiebrief en een gezondheidsverklaring van een privékliniek. Dit kan echter alleen als ze deze documenten en voldoende geld hebben. Daarnaast moeten ze zich vrij kunnen bewegen zonder lastiggevallen te worden als ze geen mannelijke voogd bij zich hebben. Vorig jaar verklaarde een hoge VN-functionaris dat Afghanistan het meest onderdrukkende land ter wereld was geworden voor vrouwen en meisjes.

Roza Otunbayeva, hoofd van de VN-politieke missie in Afghanistan, benadrukte dat het land moest herstellen, maar dat de helft van mogelijke artsen, wetenschappers, journalisten en politici hun huis niet kon verlaten, waardoor hun talenten ongebruikt bleven.

De Taliban stellen dat vrouwen kunnen werken in veilige en gescheiden omgevingen die voldoen aan islamitische waarden en Afghaanse tradities. Volgens ministeriewoordvoerder Ebrahimi mogen vrouwen werken in winkels of hotels, maar dan alleen in afdelingen voor vrouwen. Voor veel baantjes die zij mogen uitvoeren, zoals schoonmaken, beveiliging, handwerk, landbouw, naaien of voedsel bereiden, zijn geen diploma's vereist.

Ahmadzai en haar collega's zijn verdrietig omdat ze hun vaardigheden niet kunnen gebruiken. Sommigen waren bezig om visagisten te worden, maar schoonheidssalons zijn gesloten. Er zijn nog wel wat banen voor vrouwen in het onderwijs en de gezondheidszorg. Ahmadzai volgt nu een cursus in verpleging en verloskunde, maar kan geen arts worden omdat de Taliban geen vrouwelijke artsen willen. De gezondheidsproblemen, inclusief mentale gezondheid, zijn groot terwijl vrouwen te maken hebben met de regels van de Taliban en verslechterende leefomstandigheden.

Ahmadzai waardeert de vriendschap en steun die ze op haar werk ervaart. Ze vertelt: “Afghaanse vrouwen blijven meestal thuis om voor hun kinderen en het huishouden te zorgen, en werken niet veel.” Ze heeft een baan dankzij de steun van haar familie. Haar man heeft geen werk en ze heeft jonge kinderen.

Salma Yusufzai, die aan het hoofd staat van de Kamer van Koophandel en Industrie voor Vrouwen in Afghanistan, sprak over de obstakels onder het Taliban-regime. De organisatie telt bijna 10.000 leden, maar het tekort aan vrouwen in de door de Taliban geleide regering vormt een probleem.

De kamer ondersteunt vrouwen door hen een plek te bieden op lokale markten en hen te verbinden met de internationale gemeenschap. Onder de leden van de kamer bevinden zich belangrijke Afghaanse sectoren zoals tapijtweverij en gedroogd fruit. Deze bedrijven zijn eigendom van mannen, maar zijn afhankelijk van vrouwen die de economie willen versterken. Zonder deze vrouwen zou de economie instorten.