En toen was er één: Mark Rutte wordt NAVO-chef.

AmsterdamHongarije heeft ingestemd met de steun voor Mark Rutte's kandidatuur als NAVO-chef. De Nederlandse premier, die al lange tijd in functie is, heeft schriftelijke toezeggingen gedaan. Hiermee heeft hij Hongarije verzekerd dat hij hen niet zou dwingen om NAVO's nieuwe plannen voor Oekraïne te steunen.

De NAVO neemt beslissingen op basis van overeenstemming van alle 32 lidstaten. Elke land heeft de mogelijkheid om een besluit te blokkeren. Deze regel geldt ook voor gezamenlijke acties of missies. Turkije, dat eerder van mening verschilde met Rutte, heeft in april zijn verzet gestaakt.

Mark Rutte is al enkele maanden de favoriet. Hij heeft de steun van belangrijke leden zoals de Verenigde Staten en Duitsland. Jens Stoltenberg, de vertrekkende secretaris-generaal, heeft tien jaar gediend. Het vinden van zijn vervanger is lastig gebleken. NAVO-leiders, waaronder president Biden, wilden tijdens hun bijeenkomst in juli 2023 in Litouwen een nieuwe leider benoemen, maar kwamen niet tot een akkoord.

De Roemeense president Klaus Iohannis kondigde in maart aan dat hij leider van de NAVO wil worden. Zijn tweede ambtstermijn van vijf jaar als president van Roemenië loopt bijna ten einde. Roemenië trad in 2004 toe tot de NAVO. Het land grenst aan Oekraïne en speelt een belangrijke rol in de context van de Russische invasie. In november 2022 organiseerde Roemenië een bijeenkomst voor NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken.

Belangrijke punten over de race om de nieuwe leider van de NAVO:

• Hongarije heeft zijn veto op Ruttes kandidatuur opgeheven.
• Rutte heeft schriftelijke garanties aan Boedapest gegeven.
• NAVO werkt op basis van consensus, wat elk land een veto geeft.
• Turkije hief in april zijn verzet tegen Rutte op.
• Rutte krijgt steun van de VS en Duitsland.
• Stoltenberg is al tien jaar secretaris-generaal van de NAVO.
• NAVO-leiders bereikten in juli 2023 geen overeenstemming over een opvolger.
• President Iohannis van Roemenië kondigde zijn kandidatuur in maart aan.
• Roemenië is sinds 2004 NAVO-lid en grenst aan Oekraïne.
• Roemenië organiseerde in november 2022 een vergadering van NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken.

Lees ook:

15 september 2024 · 01:33

NATO-steun voor Oekraïne: gebruik langeafstandswapens tegen Rusland

Mark Rutte werd de belangrijkste kandidaat nadat de Roemeense president Klaus Iohannis besloot niet mee te doen. Secretarissen-generaal van de NAVO leiden vergaderingen en helpen lidstaten te communiceren. Ze zijn essentieel voor het goed functioneren van het bondgenootschap. Rutte is al maanden een populaire keuze onder veel NAVO-bondgenoten.

De secretaris-generaal van de NAVO draagt een grote verantwoordelijkheid. Ze moeten belangrijke besprekingen leiden om 32 lidstaten op één lijn te houden. De kandidatuur van Rutte ging verder nadat Hongarije zijn veto introk. Dit gebeurde nadat Rutte schriftelijke garanties had gegeven over de rol van Hongarije in de ondersteuningsplannen voor Oekraïne.

Jens Stoltenberg heeft zijn betrouwbaarheid als leider bewezen. Zelfs president Biden wilde dat hij langer zou blijven. Toch zal Stoltenberg, na meerdere verlengingsverzoeken, terugtreden. Klaus Iohannis, die ook een kandidaat was, heeft zich teruggetrokken.

Samengevat kun je zeggen dat:

Mark Rutte is onderweg om de nieuwe NAVO-chef te worden. Hongarije stemde toe om hem de positie te laten innemen na het verkrijgen van enkele beloften. Turkije, dat eerder tegen was, stemde in april in. Grote NAVO-landen zoals de VS en Duitsland steunen Rutte ook. Hij zal het overnemen van Jens Stoltenberg, die tien jaar in functie is geweest en nu aftreedt.