Europese verkiezingen: extreemrechts wint terrein. Wat nu?

AmsterdamRechtse partijen hebben het goed gedaan bij de Europese verkiezingen. Dit zal waarschijnlijk het besluitvormingsproces binnen de EU vertragen. Belangrijke onderwerpen zoals klimaatverandering en landbouwsubsidies kunnen hierdoor langer duren om aan te pakken.

Europa beleefde twee wereldoorlogen en de Holocaust, wat leidde tot de oprichting van de EU om zulke tragedies te voorkomen. Landen die ooit vijanden waren, begonnen handel te drijven, openden hun grenzen en deelden een munteenheid. Het doel was om stabiliteit te brengen na jaren van conflict.

De interne markt van de EU draagt bij aan Europa’s wereldwijde concurrentiepositie. Dankzij de sterke economie zijn de sancties van de EU effectief en treffen ze landen zoals Rusland. EU-regels op het gebied van koolstofuitstoot en gegevensbescherming dienen als wereldwijde standaarden. Voor de goedkeuring van deze regels was overeenstemming nodig van 27 landen en het Europees Parlement.

Democratische instellingen in de EU staan onder toenemende druk door het toenemend politiek geweld in Duitsland, Slowakije en Denemarken, de beperkingen op vrije media in Hongarije en de slechte behandeling van migranten in heel Europa.

Sinds de Russische invasie in 2022 ondersteunt de EU Oekraïne. Veel Europeanen beschouwen de oorlog als een ernstige bedreiging. De EU heeft miljarden aan financiële en militaire hulp aan Oekraïne verstrekt en sancties opgelegd aan Russische functionarissen en bedrijven.

Verkiezingsuitslagen kunnen de gesprekken over Oekraïne bemoeilijken. Nationalistische partijen in de ECR-fractie steunen Oekraïne. De ID-groep, waaronder het Franse lid Marine Le Pen, heeft meer sympathie voor Rusland. De Hongaarse premier Viktor Orban blijft nauwe banden met Poetin houden.

Lees ook:

27 september 2024 · 11:17

EU kiest eigen koers bij escalatie Oekraïne-conflict

Extreemrechtse groeperingen zijn verdeeld en richten zich voornamelijk op hun eigen land, waardoor samenwerking in Europa bemoeilijkt wordt. Deze groepen vallen uiteen in drie categorieën.

• Populistische ECR
• ID-groep met harde-rechtse fracties
• Niet-gebonden partijen

Uit voorlopige resultaten blijkt dat deze drie partijen samen minstens 130 van de 720 zetels hebben. Hun invloed zal afhangen van hun vermogen om samen te werken ondanks hun verschillen. De Alternative für Deutschland werd uit de ID-groep gezet nadat hun leider een controversiële opmerking maakte. De Hongaarse regeringspartij Fidesz is momenteel niet bij een groep aangesloten. Analisten denken dat de extreem-rechtse partijen hun nationalistische en anti-immigratiebeleid in het parlement zullen bevorderen.

De Franse president Emmanuel Macron kondigde onverwachte parlementsverkiezingen aan nadat hij verloor van de extreemrechtse partij van Le Pen. Macron's pro-Europese partij kreeg minder dan de helft van de steun vergeleken met Le Pen's Rassemblement National. Hij hoopt dat de kiezers de invloed van extreemrechts bij de nationale verkiezingen zullen beperken.

Macron besloot het parlement te ontbinden, een gewaagde keuze. Deze stap kan ertoe leiden dat voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog extreemrechts de regering leidt. Macron heeft nog drie jaar over in zijn laatste termijn en zou moeten samenwerken met een premier uit een tegengestelde partij.

De verkiezingen in Frankrijk zullen plaatsvinden op 30 juni en 7 juli, verdeeld over twee rondes.