Koude diplomatie: decennia van uitzettingen tussen Rusland en het VK

AmsterdamMoskou heeft onlangs zes Britse diplomaten het land uitgezet, beschuldigend hen van spionage. Deze actie heeft de spanningen tussen Rusland en het Verenigd Koninkrijk verhoogd. Het maakt deel uit van een langdurige trend waarbij beide landen elkaars diplomaten uitwijzen. De laatste uitzetting is een reactie op meer westerse sancties en pogingen om Rusland te isoleren vanwege zijn acties in Oekraïne.

Rusland en het Verenigd Koninkrijk hebben een geschiedenis van het regelmatig uitzetten van elkaars diplomaten. Verschillende gebeurtenissen hebben door de jaren heen hun betrekkingen verergerd.

• 2018: Het Skripal Incident
• 1985: Het Gordievsky Schandaal
• 1971: Operatie VOET

Sergei Skripal, een voormalige Russische spion die voor Groot-Brittannië werkte, en zijn dochter werden vergiftigd met een zenuwgas genaamd Novichok. Dit leidde tot de uitzetting van 23 Russische diplomaten uit het VK, waarop Rusland reageerde met de uitzetting van 23 Britse diplomaten.

In 1985 werd Oleg Gordievsky, het hoofd van de KGB in Londen, betrapt op het geheim doorgeven van informatie aan de Britse inlichtingendienst. Hij werd in Moskou ondervraagd maar niet aangeklaagd, en het VK hielp hem bij een gewaagde ontsnapping. Dit leidde tot het uitzetten van 25 Sovjetdiplomaten, waarna Moskou 25 Britse diplomaten het land uitzette.

In 1971 voerde het VK Operatie FOOT uit, de grootste uitzetting van Sovjetfunctionarissen uit het land. Deze actie was gebaseerd op informatie van Oleg Lyalin, een Sovjetoverloper die veel KGB-agenten noemde. Het VK zette 90 Sovjetfunctionarissen het land uit en verbood 15 anderen om terug te keren. Deze stap verzwakte de spionageactiviteiten van de Sovjets in Groot-Brittannië aanzienlijk.

Deze gebeurtenissen zijn niet zeldzaam, maar maken deel uit van de voortdurende spanningen en rivaliteit tussen beide landen. De herhaalde uitzettingen wijzen op een blijvend diplomatiek conflict. Beide partijen streven ernaar hun eigen land te beschermen, terwijl ze tegelijkertijd de ander proberen te verzwakken.

De gevolgen zijn aanzienlijk. Uitwijzingen schaden diplomatieke betrekkingen, verminderen de inlichtingenvergaring en tonen verzet tegen agressie. Voor Rusland betekenen deze handelingen kracht en weerstand tegen Westerse pogingen om het te isoleren. Voor het VK en zijn bondgenoten zijn ze cruciaal in het bestrijden van Russische spionage en inmenging.

Door te begrijpen hoe vaak en waarom deze uitzettingen plaatsvinden, kunnen we het huidige wereldtoneel beter doorgronden. Beide landen gebruiken deze acties om hun belangen te beschermen en hun macht te behouden.