Wederom fascinatie voor de dunne scheidslijn van goed en kwaad tijdens de oorlog
AmsterdamBinnenkort worden archieven geopend over Nederlanders die in de oorlog samenwerkten met de Duitsers. Er zijn 450.000 dossiers, maar slechts 16.000 mensen werden veroordeeld. Velen vragen zich af wat er met de rest is gebeurd. Er is een discussieavond in Amsterdam. De interesse is groot; tickets waren in een paar uur uitverkocht.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog had de Nederlandse regering in Londen een systeem bedacht om medewerkers te straffen. Veel kleinere vergrijpen werden administratief afgehandeld. Ambtenaren moesten zich verantwoorden voor hun daden. Soms kwamen heftige reacties uit de bevolking bij vermoedens van collaboratie. Zo werden vrouwen, de 'moffenmeiden', publiekelijk gestraft door kaal te scheren.
Het Amsterdamse Stadsarchief toont enkele van deze historische dossiers. Een voorbeeld is Anton Adolf Benito, een kind dat leed onder de keuzes van zijn ouders. Door zijn problematische naam en omstandigheden kwam hij in een weeshuis terecht.
Het NIOD merkt op dat mensen bang zijn voor wat er aan het licht kan komen. Oud zeer kan opnieuw opspelen. Toch is het debat belangrijk. De archieven geven niet simpelweg schuldigen en onschuldigen weer.
- Straffen van collaboratie kwamen niet altijd voor de rechter.
- Veel vergrijpen werden lokaal afgehandeld.
- Het archief legt juridische pogingen vast, niet per se de waarheid.
Deel dit artikel