Amerikaanse farmaceut in conflict met Nederlandse artsen over dure kankermedicatie

AmsterdamAmerikaanse farmaceuten en Nederlandse artsen botsen over dure kankermedicijnen. Uit onderzoek van NOS en Nieuwsuur blijkt dat artsen vaak lagere doseringen van kankermedicijnen voorschrijven. Dit gebeurt om kosten en bijwerkingen te beperken. Farmaceut MSD beschuldigt artsen ervan te experimenteren op kwetsbare patiënten. Ze zeggen dat het beheersen van geneesmiddelenkosten is doorgeschoten.

Nieuwe kankermedicijnen zijn duur. Hun effectiviteit is vaak onduidelijk. Daarom geven artsen regelmatig een lagere dosering. Dit leidt tot minder bijwerkingen en lagere kosten. Zo wordt bijvoorbeeld immuuntherapie Keytruda bij negen soorten uitgezaaide kanker gebruikt. De verkoop van Keytruda was in 2023 wereldwijd 25 miljard dollar, waarvan in Nederland 250 miljoen euro.

Artsen en apothekers vinden vaak de standaarddosering van MSD te hoog. Dit kan leiden tot bijwerkingen. In 2020 begon hoogleraar longoncologie Michel van den Heuvel van het Radboudumc een studie. Hij onderzocht bij welke dosering Keytruda effectief blijft en bij welke patiënt. Dit onderzoek werd gefinancierd door stichting Treatmeds, ondanks weerstand van MSD. MSD had problemen met de stelling dat de dosering veilig verlaagd kon worden. Het bedrijf had een scherp gesprek met de ziekenhuisdirectie. Volgens Van den Heuvel speelden financiële belangen een rol. Lagere doseringen kunnen de winst van MSD aantasten.

Lees ook:

27 september 2024 · 16:55

Fed-expert adviseert voorzichtigere renteverlaging in VS

Jeroen Nugteren van Treatmeds zegt dat farmaceuten geen belang hebben bij kostenverlagende onderzoeken. Uiteindelijk kon MSD geen bezwaar maken omdat een onafhankelijke medisch-ethische commissie het onderzoek goedkeurde. In 2021 gaf de NVMO een advies op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten. Zij raadden lagere doseringen van Keytruda aan. MSD schreef een kritische brief aan Zorgverzekeraars Nederland. In deze brief zei MSD dat artsen experimenteerden met kwetsbare patiënten. De zorgverzekeraars en oncologen vonden geen reden om het advies te wijzigen. Volgens internist-oncoloog Gabe Sonke is gerandomiseerd onderzoek niet altijd nodig. Bloedmetingen kunnen ook wetenschappelijk solide zijn.

Het gebruik van lagere doseringen door dertig ziekenhuizen verlaagt de kosten en bijwerkingen. Dit is wetenschappelijk onderbouwd, zeggen de beroepsverenigingen. MSD blijft de werkwijze echter experimenteel vinden. De beroepsverenigingen wijzen erop dat MSD zelf eerder een lagere dosering adviseerde. Dat MSD nu een standaarddosering van 200 milligram aanbeveelt, betekent niet dat hun eerdere advies experimenteel was.

De kernpunten van het conflict:

• Artsen proberen kosten te verlagen door lagere doseringen.
• MSD noemt dit experimenteren op kwetsbare patiënten.
• Lagere doseringen leiden tot minder bijwerkingen en lagere kosten.
• Oncologen en apothekers vinden dit een veilige aanpak.
• MSD blijft kritiek uiten op de lagere doseringen.
• Onderzoeken tonen aan dat lagere doseringen effectief en veilig zijn.